Woord houden

“Paroles, paroles” is de titel van een bekend liedje van de Franse zangeres Dalida uit 1973. Woorden, woorden. Dit liedje werd opgepikt door Franse politici, en wordt sindsdien gebruikt om degenen op te roepen die beloften doen en deze nooit nakomen.

Loze, holle worden, zoals alle verkiezingsbeloftes, woorden zonder inhoud.

We zijn er aan gewend geraakt en halen hooguit onze schouders er voor op en verzuchten: “Ach, politiek!”

En niet alleen de politiek, ja, bij ons mensen is er vaak veel ruimte tussen woord en daad.

Beloftes, uitspraken die nooit worden nagekomen.

Dat is het bijzondere in het scheppingsverhaal van Genesis 1: God spreekt en het is er. Woord en daad zijn één, onlosmakelijk met elkaar verbonden.

Als God zegt: Daar zij licht, dan is er plotseling, op hetzelfde moment licht.

Dabar, woord en daad. En het zijn geen onbezonnen, ondoordachte woorden/daden. Voor de schepping was er al het woord ( en de wijsheid(Sophia), Spreuken 8: 22 vv.)

Toch lijkt de Bijbel meer een boek van beloftes. Van die prachtige scheppingsorde zoals beschreven in het begin van Genesis is maar weinig over. De aardsvaders vanaf Abraham moesten het doen met beloftes over een groot volk, als zandkorrels aan het strand. Het slavenvolkje uit Egypte was onderweg naar een beloofde land, maar hoewel ze in Kanaän kwamen werd het nooit het beloofde land. Dan al de prachtige profetieën van bijv. Jesaja en de beloftes aan het volk in ballingschap in Babel. En dan de belofte van de Messias?

Is er bij God sprake van slijtage? Is er toch ruimte gekomen tussen Woord en daad? Dat is de klacht die je her en der leest bij de profeten en in de psalmen. Dat is de idee die uitgesproken of niet leeft onder de mensen. Is dat niet ook onze vraag? Wij zingen met lied 756: “Waar blijft het overlang beloofde land van God?”

Ja sterker nog: Wie houdt er überhaupt nog rekening met Gods beloftes?

Daarom begint Johannes zijn evangelie met dat Woord en dat licht, daarmee teruggrijpend op de schepping, toen Woord en daad bij God nog één waren.

Het Woord is bij Johannes vlees geworden, het krijgt handen en voeten. Maar is dat: ‘theorie wordt praktijk?’, houdt God zich dan eindelijk aan zijn belofte?

Nee, zo werkt het niet, leert Johannes ons. Het is niet God, die zich niet aan de afspraken houdt, maar de mens.

Het land van belofte wordt nooit echt het beloofde land, omdat het volk zich niet aan de grondwet houdt die God als basis aan dat land had meegegeven.

Gods beloftes komen maar niet tot uitvoer, omdat, zoals Johannes schrijft: Hij kwam naar wat van Hem was, maar wie van Hem waren hebben Hem niet ontvangen.”

Boven dit eerste hoofdstuk van Johannes staat in de nieuwste Bijbelvertaling: Het Woord is mens geworden. Dat is wat Johannes ons duidelijk maakt; Met de geboorte van dat kind in Bethlehem is niet alleen bij God Woord en daad één, maar nu is er door Gods werk, ook een mens geboren bij wie woord en daad één zijn!! Zo heeft God de mens bedoeld! Na de schepping, nu de herschepping.

Met Hem is de hoop geboren. Het kan dus. Als niet alleen van Gods kant woord wordt gehouden, maar ook van de kant van de mens, dan kan het land van belofte werkelijk beloofd land worden, dan kan deze wereld goede aarde worden!!

Nu voel ik bijna het cynisme opkomen: ja, ja, dat zal wel. Geloof je het zelf?

Ja, ik geloof dat! God heeft Woord gehouden!

Natuurlijk ligt Bethlehem nu in een oorlogsland. Natuurlijk is er in onze westerse herberg geen plek voor mensen op de vlucht en is Ter Apel onmenselijk vol. En ja, de schreeuw van eerst ik en dan nog niet de ander, wordt steeds luider, maar ligt dat aan God?

Nee, de klacht van Johannes klinkt ook in onze oren: “Wie van Hem waren hebben Hem niet ontvangen.”

Laten wij ons dan nu afvragen: ”Hoe zal ik U ontvangen hoe wilt Gij zijn ontmoet?”

Nee, dat kindje in de kribbe is niet aandoenlijke nostalgie. Het kerstfeest is niet een feest van even weg uit de werkelijkheid met veel kaarsjes, lekker eten en een feelgood film op tv.

Dat Kind is het vleesgeworden Woord, laat zien wat er nodig is om van deze wereld Gods Koninkrijk te maken. Wij, ja wij zijn aan nu aan zet!!

Niet alleen praten over gerechtigheid, maar gerechtigheid doen, niet alleen zeggen dat we ieder het goede gunnen, maar echt delen, niet alleen elkaar vrede wensen, maar vrede doen!

Kortom kerst is niet iets uit het verleden van 2000 jaar geleden, maar kerst wacht al 2000 jaar op het echte antwoord van ons mensen. Of laten wij dat kind in de puinhopen van onze onwil liggen?

Er is dus nog veel werk aan de winkel, maar God heeft Woord gehouden, met de komst van dat kind van Maria is de eerste stap gezet op de weg naar de toekomst en wij mogen, naar hartenlust zingend van vrede, in zijn spoor gaan met woord én daad.

Zingen met de engelen: “Vrede op aarde”, een wens, een belofte én een opdracht.

Gezegende kerstdagen!

Amen