Herschep mijn hart

 Overdenkingen rond psalm 51 tijdens de Oecumenische viering 19 maart 2023.

 Deze 40 dagen – bezinningstijd- kreeg in de parochie het thema: herschep mijn hart.

 Een zin uit psalm 51, een psalm die we in deze viering in verschillende toonaarden laten horen. De ogenschijnlijk simpele bede Herschep mijn hart bleek in het voorbereidingsgesprek een bede met vele kanten:

Psalm 51  een smeekbede   (Marja Theunis)

Als de grond onder je voeten weg zakt….

Bij slecht nieuws of een onverwachte teleurstellende ervaring kan het je gebeuren. Bewust of onbewust ben je de controle over het leven (even) kwijt. Gevoel van onmacht en soms ook reddeloosheid kunnen je in de greep houden.

Of het nu bij het verliezen van een baan is, of als je relatie houdt geen stand, of je wordt ziek en je weet niet hoe verder, of je moet afscheid nemen van een geliefde. Dit rijtje kunnen we in onszelf vast langer maken.

Je voelt je alleen met je verdriet en zorgen. Dan heb je mensen nodig die stil kunnen luisteren, een kaartje of bloemetje sturen, een kaarsje voor je branden. Mensen die je met liefde en aandacht omringen.

Als de grond onder je voeten weg zakt kun je Psalm 51 lezen als een smeekbede:

God blijf bij mij! Geef mij kracht, veerkracht, geestkracht om weer vaste grond onder de voeten te voelen.

Psalm 51 vergeving vragen voor persoonlijke schuld (Joska van der Meer)

‘Herschep mijn hart’  schrijft koning David als hij inziet dat hij goed fout zit. Hij had doelbewust de man van Batseba de dood ingejaagd om haar tot vrouw te kunnen hebben. Inzien dat je fout zit, schuldbesef en schaamte daarover, het kan je totaal verlammen.

David smeekt God daarom.  In de bewerking van Huub Oosterhuis klinkt die smeekbede zo:

Schrob het vuil van me af
boen mij schoon.

Ik heb gedaan
wat van kwaad tot erger gaat.
ik heb de zieke plekken opgezocht
en mij laten besmetten.
Het is niet af te wassen, het is
onder mijn huid gaan zitten
in mijn hersenpan gekropen,

‘Bij U is vergeving’
staat geschreven.

Wees mij genadig
Gij die genade zijt.

Geef mij een nieuw hart.

Zend uw geest
dat ik herschapen word.

Als dat zou kunnen…

Een bede dus om te bidden als je vast zit in je eigen schuld en gemaakte fouten…

Psalm 51 lezen op Roze zondag (Wouter Slob)

Roze zondag, hebben we vandaag. Half-vasten, waarin het dieper paars al wat oplicht tot roze. We kijken uit naar wat komen gaat. Zoals het geloof altijd uitkijkt naar wat komen gaat, komen mag. Want in geloof gaat het om belofte. 

Beloften die mensen ook aan elkaar doen. Wanneer ze elkaar trouw beloven. Waarmee hoop en verwachting wordt uitgesproken. Niet om te nemen, maar om te bieden. Niet om te grijpen, maar om krijgen. Een voornemen tot wederzijdse zelfgave; pas achteraf kan worden bezien of het voornemen is gelukt. Of niet.  

Is dat niet waar relaties van mensen, dus, over gaan? Om belofte, commitment, overgave? Niet als klemmende, drukkende band. Maar als ruimte die we voor elkaar open willen leggen. 

Roze zondag, hebben we vandaag. Een kleur, een zondag, die ook door de LBTQ+-gemeenschap wel is omarmd. Niet zelden is daar oordelend over gesproken; want betreft dat niet vormen van 'tegen-natuurlijke sexualiteit' ? Of zou het er, juist in de kerk, niet om moeten gaan, verder te leven, verder te denken dan de biologische natuurlijkheid. Want: gaat het om her-schepping in de liefde van Christus.  

En dat is geen zaak van al of niet natuurlijkheid, maar van belofte, commitment en overgave. 

En misschien van transformatie, van verandering. Wellicht ook van opvatting.

Psalm 51 Collectieve schuld (Joska).

‘Herschep mijn hart’

als we het samen zingen, wordt het ook een bede om wat we samen,

als samenleving, als mensheid collectief fout doen.

Het gaat dan ook over wat we samen graag anders zouden willen doen maar wat zo moeizaam lukt:

dat wij elkaar behoeden en doen leven.

Er is zoveel dat vraagt om de ommekeer van herschepping, van het anders doen

Laat het ook echt een appèl zijn naar klimaat neutraal, naar vrede, dat wij elkaar behoeden en doen leven…

Gebed voor de wereld

Barmhartige god wij bidden u

Herschep ons hart

Opdat er in onze wereld licht en ruimte komt, waar het donker is

Opdat er in onze wereld nieuw begin mogelijk is, voor wie vast zit in schuld en schaamte

Opdat deze wereld uw kostbare schepping is en blijft

Heradem ons verstand

Wees de stem die ons geweten wekt

Verberg u niet, wees er in onze wereld. Amen

Psalm 51 Gehoor geven aan het appèl (Wouter Slob)

We leven van de verwachting. Maar dat is geen stil-maar, wacht-maar. Alsof het alleen maar aan ons kan gebeuren. En wij er niet toe zouden doen. 

Tot navolging zijn we geroepen. En dat is geen terugblik. Wie achterom kijkt in de Bijbel, verandert in een zoutpilaar. Een vruchteloos brok steen waar geen beweging meer in zit. 

Wij mogen dansen. Zoals eens David voor de ark uit danste. David, een man naar Gods hart. Maar geen man, zonder fouten of gebreken. En man, wel, met oog voor zijn tekortkomingen. Met spijt en schuld als iets niet goed was gegaan. Een man die het dáár niet bij liet zitten. Maar ermee naar God ging. 

‘Herschep mijn hart, o God,’ bidt David in psalm 51, als het grote kwaad van zijn overspel met Batseba uit is gekomen. Een gebed om vergeving en verzoening. Een gebed om uit de verlamming van schuld te komen. 

Zou je niet vast kunnen komen zitten als je je sommige fouten realiseert? Verkrampt en verlamd door schuld en mislukking? Zou je niet stil komen vallen, als je je afvraagt of aan jou de verantwoordelijkheid wel kan worden gevraagd? Is het niet veiliger, om dan maar niets meer te doen? 

Door alle schuld en verlamming heen, trekt God ons. In Zijn liefde heeft dat allemaal niet het laatste woord, want zijn we ook met alles wat er verkeerd kon gaan, bemind. En daarmee mogen wij onszelf ook aanvaarden. Worden we weer op de been gezet; zijn we her-schapen. 

Zouden we uit vreugde en dankbaarheid niet in beweging komen. Om te dansen en te zingen, en de hand aan de ploeg te slaan. Tot navolging zijn we geroepen; ook al is stukwerk ons pogen.